Vận dụng quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất vào phân tích việc xây dựng và thực thi một kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, đơn vị?

 

1. Cơ sở lý luận về quy luật QHSX phù hợp với trình độ phát triển của LLSX

- LLSX là sự kết hợp giữa người lao động với TLSX, trước hết là côg cụ LD để tạo ra sức sx vc nhất định. Trong llsx con ng là quan trọng nhất. Trinh độ của LLSX thể hiện ở trình độ của những yếu tố cấu thành.

- QHSX là kn dùng để chỉ quan hệ giữa con ng với con ng trong quá trình sx vc; nó là hình thức của phương thức sx, là cơ sở kt, cơ sở sâu xa của đsong tinh thần. Bao gồm: qh sở hữu, qh tổ chức quản lý sx và qh phân phối sp.

C.Mác rút ra quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất như sau:

Xu hướng của sản xuất vật chất là không ngừng biến đổi và phát triển. Sự biến đổi đó bao giờ cũng bắt đầu bằng sự biến đổi và phát triển của lực lượng sản xuất mà trước hết là công cụ lao động. Sự biến đổi của công cụ lao động làm thay đổi trình độ của lực lượng sản xuất, qua đó làm thay đổi quan hệ của con người với con người trong sản xuất, tức là làm thay đổi quan hệ sản xuất. Sự phát triển của lực lượng sản xuất đến trình độ nào đó, nhất định làm cho quan hệ sản xuất trở nên không phù hợp với trình độ của lực lượng sản xuất nữa. Khi ấy, xuất hiện mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất với quan hệ sản xuất. Trong xã hội có giai cấp, mâu thuẫn này tất yếu dẫn đến đấu tranh giai cấp mà đỉnh cao của nó là cách mạng xã hội nhằm phá bỏ “xiềng xích trói buộc” lực lượng sản xuất để xác lập quan hệ sản xuất mới phù hợp với trình độ mới của lực lượng sản xuất, mở đường cho lực lượng sản xuất mới phát triển. Điều đó có nghĩa là dẫn đến sự diệt vong của phương thức sản xuất lỗi thời và ra đời một phương thức sản xuất mới.

Khi QHSX phù hợp với trình độ của lực lượng sản xuất là năng suất lao động, tính tích cực xã hội của người lao động, mức sống nhân dân, tỷ lệ lạm phát, môi trường làm việc, tình trạng đình công,…Nếu những yếu tố đó tốt, chứng tỏ quan hệ sản xuất đang phù hợp và thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển. Những yếu tố đó tiêu cục, hạn chế chứng tỏ quan hệ sản xuất đang kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất.

Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất mang tính khách quan, nhưng việc nhận thức và vận dụng nó lại phụ thuộc vào nhân tố chủ quan của con người. Khi con người nhận thức và hành động đúng quy luật thì sẽ thúc đẩy nền sản xuất xã hội phát triển, khi con người nhận thức và hành động không đúng quy luật sẽ kìm hãm sự phát triển của sản xuất, nhưng sự kìm hãm này chỉ mang tính nhất thời, theo tính tất yếu khách quan, quy luật sẽ vạch đường đi cho bản thân nó. Nó buộc con người phải quay lại nhận thức và hành động cho đúng quy luật khách quan.

2. Vận dụng quy luật trên phân tích việc xây dựng và thực thi một kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, đơn vị.

- Xác định không gian thời gian.

- Nhận định về thực trạng khách quan của vấn đề.

- Xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện.

- Kết quả: Ưu điểm, Hạn chế.

- Nguyên nhân Ưu điểm, Hạn chế.

- Đề xuất giải pháp.

- Bài học rút ra từ thực tiễn.